Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής ανάπτυξης

ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

Μετά το 1850→ βελτίωση του βιοτικού επιπέδου→ πληθυσμιακή αύξηση→ μετανάστευση→ εσωτερική = προς βιομηχανικές πόλεις→ εργατικά προάστια

                        → εξωτερική = ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

Ανατολική και μεσογειακή Ευρώπη→ αριστοκράτες και μεγαλογαιοκτήμονες (ισχυροί)

Κυρίαρχη κοινωνική τάξη: αστοί

Αγρότες→ πλειονότητα Ευρωπαίων το 19^ο αι./ ζούσαν υπό ασταθείς συνθήκες

  Εργάτες→ άνδρες, γυναίκες, παιδιά / εργασία 12-16 ωρών

ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ → απόρροια των έντονων κοινωνικών προβλημάτων→ προτεραιότητα του κοινωνικού (social) συμφέροντος έναντι του ατομικού → σοσιαλισμός

Σοσιαλιστές → Σαιν Σιμόν, Φουριέ, Όουεν, Μπλάν, Προυντόν → εξιδανικευμένη μορφή κοινωνίας, που θα έπρεπε να επικρατήσει→ ουτοπικός σοσιαλισμός

1848 → Καρλ Μαρξ & Φρίντριχ Ένγκελς → Κομμουνιστικό Μανιφέστο

                        ↓

            Το Κεφάλαιο→ κύρια αιτία της κοινωνικής αδικίας : οι σχετικά ολιγάριθμοι αστοί ήταν ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής. Η εργατική τάξη πρέπει να οργανωθεί σε δικό της πολιτικό κόμμα, να ανατρέψει τον καπιταλισμό και να πάρει στα χέρια της τα μέσα παραγωγής → δημιουργία αταξικής κοινωνίας  → ΜΑΡΞΙΣΜΟΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΜΟΥ

Μετά το 1830→ οργανωμένη διεκδίκηση αιτημάτων εργατών (π.χ. οκτάωρη εργασία)

1838 → Αγγλική Ένωση Εργατών (χαρτιστές) → δημοσίευση της Χάρτας του Λαού → διατύπωση πολιτικών αιτημάτων (θέσπιση καθολικής ψηφοφορίας κ.α.)

1/5/1886 – εργατική απεργία στο Σικάγο των ΗΠΑ (καθιέρωση οκτάωρης εργασίας)→ αιματοκύλισμα. Από το 1890 → αναγνώριση της Πρωτομαγιάς ως παγκόσμια ημέρα εργατών

•  Μείωση εργατικών ωρών σε 10
• Δημιουργία ταμείων ασφάλισης
• Υπογραφή συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που όριζαν τις κατώτατες αμοιβές → τέλη 19^ου αι.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΡΓΑΤΩΝ

1864 → Λονδίνο → Πρώτη Διεθνής Ένωση Εργατών (πρώτη Διεθνής) -1876

1889 → Παρίσι → Δεύτερη Διεθνής (μαρξιστική θεώρηση)

Καρλ Λίμπκνεχτ και Ρόζα Λούξεμπουργκ (Γερμανία) + Λένιν (Ρωσία) → επιδίωξη ανατροπής καπιταλισμού με επανάσταση και εγκαθίδρυση νέου σοσιαλιστικού καθεστώτος

ΚΙΝΗΜΑ ΓΙΑ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΓΥΝΑΙΚΑΣ

19^ος αι. → εργασία γυναικών σε εργοστάσια→ οικονομική ανεξαρτησία → διεκδίκηση νομικής και πολιτικής χειραφέτησης

 1903 → Αγγλία → Έμελιν Πάνκχορστ → ίδρυση Κοινωνικής και Πολιτικής Ένωσης Γυναικών (διεκδίκηση πολιτικών δικαιωμάτων στις γυναίκες).