Η ηγεμονία της Σπάρτης: μια κυριαρχία σε αμφισβήτηση [Το σχεδιάγραμμα του μαθήματος της Ιστορίας Α' Γυμνασίου επιμελήθηκε η μαθήτρια του τμήματος Α4 Χριστίνα Τρίχα]

Ολιγαρχικές κυβερνήσεις

Οι Σπαρτιάτες → πόλεμο εναντίον της Αθήνας [με το σύνθημα της απελευθέρωσης των ελληνικών πόλεων από τον αθηναϊκό ζυγό].

Πτώση  της Αθήνας.

 Οι Σπαρτιάτες ← συμπαράσταση των Περσών  →

·         Υποστήριξη ολιγαρχικών κομμάτων στις πόλεις.

•          Τοποθέτηση φρουράς με επικεφαλής έναν Σπαρτιάτη.
•          Επιβολή φόρων.
•       Στην Αθήνα εγκατάσταση σκληρού ολιγαρχικού καθεστώτος = Τριάκοντα τύραννοι με ηγέτη τον Κριτία.

Οι Τριάκοντα τύραννοι

Κοινωνική κατάσταση στην Αθήνα →

•          βία 30 τυράννων
•          θανάτωση δημοκρατικώνα
•     ανατροπή τυραννικού καθεστώτος με την ηγεσία του Θρασύβουλου το 403 π.Χ..

Η «Κύρου Ανάβασις»

Κύρος = σατράπης Μ. Ασίας → εκστρατεύει  εναντίον του αδερφού του

Αρταξέρξη για το θρόνο της Περσίας.

- 13 χιλιάδες Έλληνες πολεμούν στο πλευρό του Κύρου εκ των οποίων 700 Σπαρτιάτες.[Μύριοι].

- Μάχη στα Κούναξα 401 π.Χ.: θάνατος Κύρου & νίκη του στρατού του & επιστροφή των «Μυρίων» με αρχηγούς :  τον Σπαρτιάτη Κλέαρχο αρχικά και τον Αθηναίο Ξενοφώντα στη συνέχεια.

Ο Αγησίλαος στην Ασία

•          Αποτυχία της εξέγερσης
•          Αντίδραση Περσών και απαίτηση της υποταγής των Ιωνικών πόλεων
• 
  
•        Οι Ιωνικές πόλεις ζητούν τη βοήθεια της Σπάρτης.
• 
  
•          Επέμβαση Σπάρτης →ο βασιλιάς Αγησίλαος, ηγέτης (με πανελλήνια ιδεώδη, σκεφτόταν να συντρίψει την περσική δύναμη και, μάλιστα, με συνεχείς στρατιωτικές επιτυχίες απείλησε την κυριαρχία του «Μεγάλου Βασιλέως» στη Μικρά Ασία).
•          Οι Πέρσες στρέφουν Αθηναίους, Θηβαίους, Κορίνθιους, Αργείους εναντίον της Σπάρτης.

Βοιωτικός-Κορινθιακός πόλεμος

•          Ο Αγησίλαος επανέρχεται στην Ελλάδα και νικά τον αντι-σπαρτιατικό συνασπισμό στην Κορώνεια 394 π.Χ..
•          Ο Αθηναίος στρατηγός Κόνων ναυπηγεί με περσικά χρήματα στόλο και συντρίβει το σπαρτιατικό στόλο στην Κνίδο (394 π.Χ.).
•          Επιστρέφει στην Αθήνα και ανοικοδομεί, πάλι με περσικά χρήματα, τα τείχη των Αθηνών.
•          Νέοι αντισπαρτιακοί συνασπισμοί σχηματίζονται και πολεμικές επιχειρήσεις, διεξάγονται μέχρι το 386 π.Χ.

Η Ανταλκίδειος ειρήνη

Ο Σπαρτιάτης Ανταλκίδας πείθει το Μεγάλο Βασιλέα των Περσών = Αρταξέρξη  να προτείνει ένα σχέδιο ειρήνης → 386 π.Χ.: η «Ανταλκίδειος ειρήνη» ή «Ειρήνη του Βασιλέως».

Όροι της ειρήνης, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα στο έργο του ‘Ελληνικά’

•          Οι πόλεις της Ασίας και από τα νησιά οι Κλαζομενές και η Κύπρος να ανήκουν στον Πέρση βασιλιά.
•          Οι άλλες ελληνικές πόλεις, μεγάλες και μικρές, να είναι αυτόνομες.
•          Η Λήμνος, η Ίμβρος και η Σκύρος να ανήκουν στους Αθηναίους.
•          Όποιοι δεν δεχτούν την ειρήνη αυτή, ο Αρταξέρξης θα τους πολεμήσει μαζί με εκείνους που τη δέχονται και κατά ξηρά και κατά θάλασσα με πλοία και με χρήματα.

Η ειρήνη →

·         καθιστούσε τους Πέρσες διαιτητές των ελληνικών πραγμάτων.

·         δεν έφερε τη γαλήνη στον ελληνικό κόσμο.

·         πολλές ναυτικές και νησιωτικές πόλεις έβλεπαν με συμπάθεια την ανασύσταση της Αθηναϊκής συμμαχίας.

·         σε συνέδριο που συγκαλείται στην Αθήνα το 378 π.Χ., και στο οποίο μετέχουν πολλές νησιωτικές πόλεις, αναγγέλλεται επίσημα η οργάνωση της Β’ Αθηναϊκής συμμαχίας.