Η ΚYΡIΑΡΧIΑ ΤΗΣ ΘΗΒΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (Το σχεδιάγραμμα του μαθήματος της Ιστορίας Α΄ Γυμνασίου εκπονήθηκε από τη μαθήτρια του Α4 Ριτιόνα Σταμπολλίου)

Η κατάσταση στη Θήβα

Στον Πελοποννησιακό πόλεμο:  η Θήβα → με το μέρος της Σπάρτης

Μετά τη λήξη του → πρωτοστατεί στους συνασπισμούς εναντίον της πρώην συμμάχου της.

Στο εσωτερικό → η πόλη σπαράσσεται από διαμάχες ανάμεσα σε αριστοκρατικούς και δημοκρατικούς.

Το πρώτο όμως μισό του 4ου αιώνα π.Χ.  → ο Πελοπίδας & ο Επαμεινώνδας [δημοκρατικοί] → οδηγούν τη Θήβα στο κέντρο των ιστορικών εξελίξεων.

Πελοπίδας - Επαμεινώνδας

•          382 π.Χ. →η Σπάρτη ανατρέπει με στρατιωτική επέμβαση το δημοκρατικό πολίτευμα της Θήβας και παραδίδει την εξουσία στους ολιγαρχικούς.
•          379 π.Χ. → οι Θηβαίοι δημοκρατικοί, με αρχηγό τον Πελοπίδα, ανατρέπουν τους ολιγαρχικούς και αποκαθιστούν το δημοκρατικό πολίτευμα.
•          Πελοπίδας → συγκροτεί έναν αξιόμαχο στρατό με κύριο πυρήνα ένα σώμα από 300 άνδρες, τον Ιερό Λόχο.
•          Οι άνδρες του Ιερού Λόχου συνδέονται μεταξύ τους με στενή φιλία και είναι πρόθυμοι να δώσουν τη ζωή τους για τη Θήβα.
•          Δίπλα στον Πελοπίδα βρίσκεται ο νεότερος Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας, μία από τις λαμπρότερες στρατιωτικές φυσιογνωμίες του αρχαίου ελληνικού κόσμου.
•  Ο στρατός των Θηβαίων συγκρούεται επανειλημμένα με τους Σπαρτιάτες και κατορθώνει να αποκρούει τις επιθέσεις τους.
• 
  
• Η μάχη στα Λέυκτρα
•          371 π.Χ. → στα Λεύκτρα της Βοιωτίας, ο στρατός των Σπαρτιατών συντρίβεται.
•          Ο ίδιος ο βασιλιάς Κλεόμβροτος, ο οποίος οδηγούσε το στράτευμα, φονεύεται.
•          Η στρατιωτική μεγαλοφυΐα του Επαμεινώνδα, ο οποίος εφάρμοσε στη μάχη το στρατηγικό σχέδιο της λοξής φάλαγγας, οδήγησε τους Θηβαίους στη νίκη.

Η μάχη στη Μαντίνεια

•          Επαμεινώνδας → εκστρατεύει στην Πελοπόννησο και φθάνει μέχρι τη Λακωνική.
•          370 π.Χ.→ ιδρύει τη Μεγαλόπολη.
•          Την καθιστά πρωτεύουσα της Αρκαδικής συμπολιτείας.
•          Η Θήβα δρα προς τη Θεσσαλία.
•          Εκεί, σε μια μάχη, ο Πελοπίδας σκοτώνεται.
•          Ο Επαμεινώνδας συνεχίζει μόνος → 362 π.Χ.  → νέα εκστρατεία στην Πελοπόννησο, απειλώντας και την ίδια τη Σπάρτη, την οποία υπερασπιζόταν ο γέρος βασιλιάς Αγησίλαος.
•          362 π.Χ. →μάχη στη Μαντίνεια → οι Θηβαίοι νίκησαν, αλλά ο Επαμεινώνδας έπεσε νεκρός. . [« ακρισία » = αληθινό χάος, επικράτησε στην Ελλάδα μετά τον θάνατο του Επαμεινώνδα, σύμφωνα με τον Ξενοφώντα, τελειώνοντας το έργο του «Ελληνικά»].
•          Οι Θηβαίοι εγκατέλειψαν την Πελοπόννησο και η Θήβα έπαψε να παίζει πρωτεύοντα ρόλο στα ελληνικά πράγματα

•          Μετά το 362 π.Χ. → καμία από τις τρεις πόλεις που είχαν διεκδικήσει την ηγεμονία στην Ελλάδα δεν ήταν σε θέση να τη διεκδικήσει εκ νέου.
•          Η παρακμή ήταν γεγονός.
•          Στην Πελοπόννησο και την Κεντρική Ελλάδα όλα έχουν αποτελματωθεί. Άλλες ελληνικές δυνάμεις, άφθαρτες, θα οδηγήσουν σε λίγο τον ελληνισμό σε νέα φάση της ιστορικής του πορείας. (= Μακεδονία)